Κατά την Εξωσωματική Γονιμοποίηση και μετά από έναν αριθμό εργαστηριακών εξετάσεων, η γυναίκα αρχικά, υποβάλλεται σε ορμονική θεραπεία η οποία έχει βασικό στόχο την πολλαπλή ωοθυλακιορρηξία.

Στη συνέχεια ακολουθεί η γονιμοποίηση των ωαρίων, τα οποία έχουν ληφθεί από τις ωοθήκες με τη βοήθεια ενός σύγχρονου υπερήχου στο εργαστήριο με το ήδη επεξεργασμένο και ελεγμένο σπέρμα του συντρόφου. Τέλος, πραγματοποιείται η εμβρυομεταφορά η οποία λαμβάνει χώρα μετά την ανάπτυξη των εμβρύων είτε στο στάδιο των 4 κυττάρων είτε στο στάδιο της βλαστοκύστης.

Πιο συγκεκριμένα, τα στάδια που ακολουθούνται κατά τη διαδικασία της εξωσωματικής περιγράφονται συνοπτικά παρακάτω:

Πρόκληση Ωοθυλακιορρηξίας

Διέγερση Ωοθηκών
Στο φυσικό κύκλο, η ωρίμανση του ωοθυλακίου και η ωοθυλακιορρηξία εξαρτώνται από ορμόνες παραγόμενες στον εγκέφαλο όπως η ορμόνη GnRH που απελευθερώνεται κατά ώσεις από τον υποθάλαμο και ενεργοποιεί την απελευθέρωση της FSH και της LH, οι οποίες προάγουν την ωρίμανση των ωοθυλακίων στις ωοθήκες. Πρέπει να σημειωθεί ότι, παρόλο που στο ξεκίνημα ενός κύκλου στρατολογούνται αρκετά ωοθυλάκια, η γυναίκα παράγει συνήθως μόνο ένα ωάριο. Για την ωρίμανση, λοιπόν, πολλαπλών ωοθυλακίων σε έναν κύκλο, πρέπει ο φυσικός μηχανισμός να κατασταλεί, κάτι που επιτυγχάνεται σε 3 βήματα:

1. Καταστολή της φυσικής ρύθμισης των ωοθηκών

• • Υπάρχουν δύο δυνατότητες:
    • α. Αγωνιστές GnRH

Το φάρμακο, το οποίο λειτουργεί ως φυσικό GnRH, μπορεί να χορηγηθεί είτε ως ένα ρινικό σπρέι, είτε ως ημερήσια ή μηνιαία ένεση GnRH και έχει την ιδιότητα να προκαλέσει καταρχήν το φαινόμενο της “έξαρσης” (flare-up effect) της FSH και της LH και κατόπιν την καταστολή αυτών. Για το λόγο αυτό, οι GnRH αγωνιστές χορηγούνται περίπου 7- 14 ημέρες πριν από την έναρξη του κύκλου.

• • • β. GnRH ανταγωνιστές

Δεν προκαλούν το φαινόμενο της έξαρσης αλλά είναι σε θέση εντός 8ώρου να καταστείλουν την LH, και χορηγούνται από τις πρώτες ημέρες του κύκλου.

Υπάρχουν δυο πρωτόκολλα πρόκλησης ωοθυλακιορρηξίας: α. πρωτόκολλο αγωνιστή και β. πρωτόκολλο ανταγωνιστή.
Με την καταστολή της υπόφυσης (φαρμακευτική υποφυσεκτομία), επιτυγχάνεται ένας ανεξάρτητος φαρμακευτικός κύκλος έτσι ώστε οι ωοθήκες, επιστρατεύοντας ωάρια που αλλιώς θα υποστρέφονταν, τα οδηγούν σε ωρίμανση (πολλαπλή ωοθυλακιορρηξία).

2. Ελεγχόμενη διέγερση της ανάπτυξης των ωοθυλακίων

Για την πολλαπλή ωοθυλακιορρηξία χρησιμοποιούνται διάφορα φάρμακα, π.χ. HMG (ανθρώπινη εμμηνοπαυσιακή γοναδοτροπίνη), FSH και LH.

3. Ολοκλήρωση της ωρίμανσης των ωαρίων

Η ανθρώπινη χοριακή γοναδοτροπίνη (hCG) είναι μια ορμόνη με δράση παρόμοια με την LH. Είναι η ένεση που πραγματοποιείται 36 ώρες πριν από την επιθυμητή ωοθυλακιορρηξία, η οποία δρα ευεργετικά στην ωρίμανση των ωαρίων μέσα στο ωοθυλάκιο και ακολουθεί η ωοληψία.

Υπερηχογραφικός Έλεγχος Ανάπτυξης Ωοθυλακίων

Με συνεχή υπερηχογραφικό έλεγχο και αιματολογικές εξετάσεις για τον έλεγχο της οιστραδιόλης, μπορεί να ελεγχθεί ο αριθμός και η ανάπτυξη των ωοθυλακίων στον εμμηνορρυσιακό κύκλο (τα οποία θεωρητικά περιέχουν από ένα ωάριο), ενώ η λήψη των ωαρίων πρέπει να πραγματοποιηθεί όταν αυτά έχουν ωριμάσει εντός της ωοθήκης. Η διαδικασία που ακολουθείται σε αυτό το στάδιο της εξωσωματικής γονιμοποίησης περιγράφεται συνοπτικά παρακάτω:

Πραγματοποιείται το πρώτο υπερηχογράφημα  πριν από την έναρξη της θεραπείας, ενώ το δεύτερο γίνεται για τη μέτρηση του αριθμού και του μεγέθους των ωοθυλακίων, περίπου 6 με 8 ημέρες μετά από την έναρξη των φαρμάκων που προκαλούν την ανάπτυξη των ωοθυλακίων και την ίδια μέρα εξετάζονται τα επίπεδα των ορμονών στο αίμα. Ένα ωοθυλάκιο διαμέτρου 18-20 mm, θεωρείται κατάλληλο ώστε να πραγματοποιηθεί φαρμακευτικά η ωρίμανσή του και δεδομένου ότι η ανάπτυξη του είναι περίπου 2 χιλιοστά την ημέρα, η στιγμή της ωοθυλακιορρηξίας μπορεί να υπολογιστεί 3 με 4 ημέρες νωρίτερα. Στη συνέχεια, 40 ώρες μετά την άνοδο της LH στο αίμα ακολουθεί η ωοθυλακιορρηξία, η ασθενής λαμβάνει σαφείς οδηγίες για την ώρα που πρέπει να της χορηγηθεί η ένεση με την b-HCG και 36 ώρες αργότερα πραγματοποιείται το στάδιο της ωοληψίας.

Ωοληψία στην Εξωσωματική Γονιμοποίηση

Η λήψη των ωαρίων πραγματοποιείται υπερηχογραφικά με κολπική κεφαλή. Οι εμβρυολόγοι ανευρίσκουν στα στερεοσκοπικά μικροσκόπια τα ωάρια, τα οποία βρίσκονται μέσα στο ωοθυλακικό υγρό.

Εφαρμογή: Η λήψη των ωαρίων μπορεί να γίνει και σε εξωτερικό ιατρείο. Η ασθενής προσέρχεται στο κέντρο νηστική (για 7 ώρες περίπου). Η λήψη των ωαρίων πραγματοποιείται συνήθως με μία σύντομη γενική αναισθησία ή με τοπική νάρκωση και δε διαρκεί περισσότερο από 10 λεπτά.

Γονιμοποίηση Ωαρίων και Ανάπτυξη Εμβρύων

Σε αυτό το στάδιο λαμβάνει χώρα η προετοιμασία Ωαρίων, η επεξεργασία του σπέρματος, η γονιμοποίηση και η ανάπτυξη του εμβρύου.

Κατά την προετοιμασία των ωαρίων, τα ωάρια εξετάζονται μεμονωμένα μικροσκοπικά στο εργαστήριο και επιλέγονται τα ώριμα εξ’ αυτών για τη γονιμοποίηση. Την ημέρα της ωοληψίας, γίνεται η επεξεργασία σπέρματος του συντρόφου από το ειδικό ανδρολογικό εργαστήριο, ώστε να επιλεγούν τα κατάλληλα προς γονιμοποίηση σπερματοζωάρια. Για τον ίδιο σκοπό δύναται να χρησιμοποιηθούν κρυοσυντηρημένα σπερματοζωάρια.  Στη συνέχεια, η γονιμοποίηση γίνεται σε ένα τρυβλίο στο οποίο εναποτίθενται περίπου 50.000 σπερματοζωάρια με πολύ καλή κινητικότητα. Αυτά προσκολούνται στη διαφανή ζώνη που περιβάλλει το ωάριο, αλλά μόνο ένα σπερματοζωάριο διαπερνά την κυτταρική μεμβράνη με αποτέλεσμα να γονιμοποιήσει το ωάριο. Πρέπει να σημειωθεί ότι η ανάπτυξη του εμβρύου, ανεξάρτητα από το αν πρόκειται για φυσική σύλληψη ή μέσω τεχνικών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, παραμένει η ίδια.

Ανάπτυξη Εμβρύου

Κατά την εξωσωματική γονιμοποίηση, η ανάπτυξη των εμβρύων  στο εργαστήριο, πραγματοποιείται  υπό ελεγχόμενες συνθήκες θερμοκρασίας, υγρασίας και διοξειδίου του άνθρακα.

Δεν αναπτύσσονται όλα τα έμβρυα από το PN-στάδιο στο στάδιο της βλαστοκύστης. Μετά από το στάδιο των τεσσάρων έως οκτώ κυττάρων του εμβρύου, ο γενετικός του κώδικας είναι αυτός που καθορίζει την περαιτέρω ανάπτυξή του και έτσι, έχει παρατηρηθεί ότι μόνο το 30% των PN σταδίων θα φτάσει στο στάδιο της βλαστοκύστης.

Η ημέρα της εμβρυομεταφοράς ποικίλλει από δύο έως πέντε ημέρες. Στην περίπτωση που η εμβρυομεταφορά γίνεται μετά από 5 ημέρες, μιλάμε για μεταφορά στο στάδιο της βλαστοκύστης. Μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν σαφής αναφορές ερευνών για το εάν και πώς η ημέρα μεταφοράς επηρεάζει το ποσοστό εμφύτευσης.

Κατά τη μεταφορά στη μήτρα, η ασθενής τοποθετείται σε γυναικολογική θέση και τα έμβρυα τα οποία αναπτύχθηκαν, αναρροφώνται μέσα σε ένα λεπτό καθετήρα, ο οποίος εισάγεται δια μέσου του τραχήλου στη μητριαία κοιλότητα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εν λόγω διαδικασία είναι εντελώς ανώδυνη και ότι στη συνέχεια, η ασθενής συνιστάται να μείνει ξαπλωμένη για περίπου μισή με μία ώρα. Μετά την εμβρυομεταφορά, η ασθενής λαμβάνει υποστηρικτική ορμονική θεραπεία με προγεστερόνη, έως την ημέρα του τεστ κύησης.

Πριν από την εμβρυομεταφορά με την οποία ολοκληρώνεται εν μέρει η εξωσωματική γονιμοποίηση, συζητείται με το ζευγάρι ο αριθμός των εμβρύων που γονιμοποιήθηκαν και η ποιότητα αυτών. Ο αριθμός των εμβρύων που θα μεταφερθεί αποτελεί απόφαση του ζευγαριού, ενώ στην περίπτωση που υπάρχουν περισσότερα έμβρυα από τον επιθυμητό αριθμό για μεταφορά, αυτά καταψύχονται και αποθηκεύονται για μελλοντική χρήση.

Για περισσότερες λεπτομέρειες αναφορικά με τη διαδικασία και την εξωσωματική γονιμοποίηση, το κόστος αυτής, τους κινδύνους και τα ποσοστά επιτυχίας, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας και να πάρετε μέρος σε μία από τις ενημερωτικές συναντήσεις που γίνονται στην Κλινική μας! Θα χαρούμε να σας συναντήσουμε!

Δωρεά ωαρίων ή εμβρύων και ‘’παρένθετη μήτρα’’
Η δωρεά ωαρίων δημιουργεί προοπτικές επίτευξης εγκυμοσύνης και τεκνοποίησης σε γυναίκες οι οποίες παραδοσιακά θεωρούνται ‘άγονες’.

Σε γυναίκες με ωοθηκική ανεπάρκεια είναι δυνατόν μετά από εξωγενή χορήγηση ορμονών να δημιουργηθεί κατάλληλο ενδομήτριο περιβάλλον που να είναι αποδεκτό για την εμφύτευση του εμβρύου. Με τον τρόπο αυτό και ανεξάρτητα από την ηλικία της γυναίκας λήπτριας που μπορεί να είναι μεταεμμηνοπαυσική από ετών είναι δυνατόν, όπως έχει ήδη διαπιστωθεί, να επιτευχθούν συγκριτικά πολύ υψηλά ποσοστά κύησης που μπορεί όπως και στη Μονάδα μας να φθάσουν και το 70%.

Αποδεικνύεται έτσι ότι το ενδομήτριο μετά την εμμηνόπαυση, η οποία άμεσα οφείλεται στην παύση της ωοθηκικής λειτουργίας, διατηρεί το βιολογικό του δυναμικό.

Παράλληλα η επίτευξη τελικά εγκυμοσύνης με τη μέθοδο αυτή σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας (>40 ετών) και με ιστορικά ανεπιτυχών προσπαθειών εξωσωματικής με δικά τους ωάρια στο παρελθόν, επιβεβαιώνει την καλύτερη βιολογική συμπεριφορά ωαρίων που προέρχονται από άλλες νεότερες δότριες.

Ενδείξεις δωρεάς ωαρίων

Α. Γυναίκες με ωοθηκική ανεπάρκεια, πρωτοπαθή και δευτεροπαθή

1. Πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια
2. Εμμηνόπαυση, αυτόματη ή μετεγχειριτική
3. Χρωματοσωμικές ανωμαλίες (π.χ σύνδρομο Turner, φιλοσύνδετα νοσήματα)
4. Προηγηθείσα χημειο- ή ακτινοθεραπεία

Β. Γυναίκες με φυσιολογικό εμμηνορρυσιακό κύκλο

1. Ανεπιτυχής επανειλημμένη προσπάθεια εξωσωματικής λόγω πτωχής ανταπόκρισης (απουσία ωαρίων ή λήψη 1-2 ωαρίων κακής ποιότητας) παθολογικών ωαρίων και εμβρύων ή και λόγω επίμονης δημιουργίας ωοθηκικών κύστεων.
2. Οικογενείς παθήσεις που δεν είναι εύκολο να διαγνωσθούν προγεννητικά(π.χ χορεία Hundington, κυστική ίνωση κ.τ.λ)

Οι δότριες δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν το 34ο έτος της ηλικίας τους και να έχουν ελεύθερο οικογενειακό παθολογικό και ψυχιατρικό ιστορικό. Ο απαραίτητος ιατρικός έλεγχος θα πρέπει να συμπεριελαμβάνει ομάδα αίματος, γενική ανάλυση αίματος, ηλεκτροφόρηση αιμοσφαιρίνης ηπατίτιδα Β (HbsAg), ηπατίτιδα C (HCV), AIDS (HIV), σύφυλη (VDRL) χρωματοσωμική ανάλυση και έλεγχο φορείας για την κυστική ίνωση.

Δανεισμός ή παρένθετη μήτρα
Όταν το έμβρυο που δημιουργείται με την εξωσωματική εκτός του σώματος της βιολογικής μητέρας μεταφέρεται στη μήτρα μιας άλλης γυναίκας αναφερόμασθε σε παρένθετη μητρότητα ή μήτρα. Η τελευταία γυναίκα θα το κυοφορήσει, αλλά με σκοπό μετά τον τοκετό να το επιστρέψει στο ζεύγος από το οποίο προήλθαν αρχικά οι γαμέτες, δηλαδή οι βιολογικοί του γονείς.

Ενδείξεις δανεισμού μήτρας

1. Απουσία μήτρας(σύνδρομο Rokitansky-Kuster Hanser, υστερεκτομία)
2. Ανατομικές διαμαρτίες μήτρας ασυμβίβαστες με επιτυχή κυοφορία (δίδελφυς, ατροφική, μονόκερως μήτρα, σύνδρομο Asherman)
3. Σοβαρή πάθηση π.χ. σοβαρή υπέρταση ή διαβήτης, επικίνδυνα για τη μητέρα ή το έμβρυο

Η παρένθετη μητρότητα επιτρέπεται υπό τους όρους που προβλέπονται στα άρθρα 1458 Α.Κ και όγδοο του Ν. 3089/2002 και θα πρέπει να υπάρχει δικαστική απόφαση.

Οι περισσότερες γυναίκες δεν μπορούν να χαρούν τις ευχάριστες στιγμές της αναμονής του ερχομού του παιδιού τους. Επισκιάζονται από φόβο για τον πόνο του τοκετού ειδικά αν πρόκειται να γίνουν πρώτη φορά μαμάδες.

Σκοπός είναι:

• Να ενημερώσει τις έγκυες γυναίκες/ζευγάρια για το σώμα και τις λειτουργίες του.
• Να προετοιμάσει ψυχικά και σωματικά τις έγκυες γυναίκες/ζευγάρια για τον τοκετό.
• Να ενισχύσει την αυτοπεποίθηση των γυναικών, για να ξεπεράσουν τους φόβους και να αντιμετωπίσουν τον τοκετό και τη μητρότητα σαν την σημαντικότερη εμπειρία και ολοκλήρωση της γυναικείας φύσης τους.
• Να δώσει την ευκαιρία και στον πατέρα να μοιραστεί τη φροντίδα, τις αγωνίες και την ευτυχία της περιγεννητικής περιόδου.
• Να “ενισχύσει” το δεσμό του παιδιού με τους γονείς του.

Τι περιλαμβάνουν τα μαθήματα ανώδυνου τοκετού;
Τα μαθήματα ανώδυνου τοκετού περιλαμβάνουν συνήθως εκτός από μαθήματα και ασκήσεις σωστής αναπνοής και χαλάρωσης, πληροφορίες για τη φροντίδα του νεογέννητου μετά τον τοκετό και το θηλασμό.

• Ενημέρωση Ανώδυνου Τοκετού
• Εγκυμοσύνη – προετοιμασία θηλασμού
• Ασκήσεις και αναπνοές ανώδυνου τοκετού
• Ασκήσεις χαλάρωσης
• Ασκήσεις για να μείνετε σε φόρμα κατά την εγκυμοσύνη
• Προετοιμασία για τους πρώτους θηλασμούς στο μαιευτήριο
• Τρόποι συνέχισης θηλασμού
• Μέθοδοι και τεχνικές θηλάστρων
• Σύσταση μητρικού θηλασμού